Wianki, Noc Świętojańska

Święto obchodzone w wigilię imienin Jana. Noc z 23 na 24 czerwca

Wianki, Noc Świętojańska, Noc Kupały

Kiedy obchodzimy Wianki?

Noc Świętojańską, czyli Wianki (inne nazwy: Noc Kupały, Noc Kupalna, Sobótka, Noc Sobótkowa, Palinocka) obchodzimy w wigilię imienin Jana (24 czerwca). Jest to noc z 23 na 24 czerwca. Ze względów praktycznych Noc Świętojańska i związane z nią imprezy obchodzone sa współcześnie w piątek lub w sobotę wypadającą w okolicach wigilii imienin Jana.

Wianki, czyli Noc Kupały, Noc Świętojańska


Noc Świętojańska (Wianki)

Noc Świętojańska (inne nazwy: Noc Kupały, Noc Kupalna, Kupalnocka, Palinocka, Sobótka, Sobótki, Wianki) jest to święto przywitania lata, związane z letnim przesileniem i najdłuższym dniem roku, Wywodzi się jeszcze z pogańskich obrzędów Słowian. Noc Świętojańska obchodzona jest w wigilię imienin Jana, więc jest to noc z 23 na 24 czerwca. Zbiega się ona (nie co do dnia) z najdłuższym dniem w roku.

Noc Świętojańska w innych językach

Tradycje związane z obchodzeniem Nocy Świętojańskiej zakorzenione są w większości krajów europejskich, nie tylko słowiańskich. Poniżej podajemy nazwy Nocy Świętojańskiej w innych językach.
  • Івана Купала (Iwana Kupala) - na Ukrainie
  • Иван-Купала (Iwan Kupala) - w Rosji
  • Купалле (Kupalie) - na Białorusi
  • Jāņi - na Litwie i na Łotwie
  • Jaaniõhtu lub Jaanilaupäev - w Estonii
  • Ivanje lub Ivanjski krijesov - Chorwacja
  • Saint John's Eve (Midsummer celebrations) - kraje anglojęzyczne
  • Sankthansaften - w Danii
  • Fête de la Saint-Jean - we Francji
  • Johannisnacht - w Niemczech
  • Szentiván-éj - na Węgrzech
  • Tine Cnámh - w Irlandii
  • Midsommar - w Szwecji
  • Fogueres de Sant Joan (kataloński), Hogueras de San Juan (hiszpański), Fogueiras de San Xoán (galicyjski), Fogueres de San Xuán (asturyjski) w Hiszpanii
  • Fogueiras de São João - w Portugalii
  • Golowan Festival - w Kornawlii
  • Drăgaica fair - w Rumunii

Geneza Nazw

Noc Świętojańska (Noc Świętego Jana) - podobnie jak inne święta pogańskie także święto letniego przesilenia i przywitania lata było zwalczane przez Kościół Katolicki jako święto pogaństwa, ciemnoty i zabobonów. Nie mogąc jednak poradzić sobie z silnie zakorzenionymi obrzędami, tradycjami i zwyczajami, Kościół przyjął politykę asymilacji i adaptacji świąt pogańskich, tak narodziła się Noc Świętojańska - od Jana Chrzciciela, którego święto przypada na 24 czerwca, czyli dzień zbliżony do dnia letniego przesilenia.

Noc Kupały (Noc Kupalna, Kupalnocka) - geneza tej nazwy nie jest dokładnie znana. Istnieje na ten temat kilka teorii. W polskiej wikipedii przedstawiona jest teza jakoby słowo "kupała" miało związek z indoeuropejskim "kump", słowem oznaczającym grupę ludzi, gromadę. Jednakże w angielskiej wersji wikipedii możemy znaleźć listę litewskich bóstw, wśród, których występuje 'Kupole' - duch wiosny, płodności, urodzaju. Rosyjska nazwa święta "Iwan Kupala", białoruskia "Kupalle", ukraińska "Iwana Kupala" wskazują jednak na powiązanie tej nazwy z Janem Chrzcicielem (Iwan - Jan, Kupat - myć, kąpać) wskazywałoby to, że Noc Kupały nie jest nazwą pierwotną, ale powstała już po "przejęciu" święta przez Kościół.

Sobótka (Noc Sobótkowa) - tu także pojawiają się różne teorie na temat genezy tej nazwy. Jedna z nich mówi o pochodzeniu słowa sobótka od "sabatu", czyli spotkania, zlotu złych mocy. O prawdopodobieństwie tej teorii może świadczyć fakt, że "sobótkowe spotkania" były często pełne rozpustnych obrzędów, czarów i magii. Inne źródła zwracają uwagę, że być może nazwa wzięła się od nazwy dnia - soboty, który był prawdopodobnie świątecznym dniem Słowian. Istnieje także legenda o Sobótce, przepięknej dziewczynie, która została zamordowana w najkrótszą noc roku.

Wianki - tu problemu z nazewnictwem nia ma. Nazwa 'Wianki' wywodzi się z całą pewnością od popularnego w tym dniu zwyczaju puszczania wianków na wodę (patrz: Zwyczaje i Obrzędy).

Zwyczaje, Tradycje, Obrzędy, Legendy, Wróżby Sobótkowe

Sobótka, Noc Świętojańska, Wianki, Noc Kupały to święto radości, miłości, młodości, wody, ognia, natury, płodności, urodzaju itp. W tą noc ludzie wychodzili na pola, nad rzekę i przy licznych ogniskach (Ognie Sobótkowe, Ognie Świętojańskie, Ognie Świętego Jana) bawili się radośnie wśród muzyki i tańców do białego rana. Jako, że było to święto miłości i płodności zabawy te były często rozpustne, pełne wróżb i magii. Najbardziej znaną wróżbą sobótkową było oczywiście puszczanie wianków na wodę, stąd też jedna z nazw święta - "Wianki". Panny na wydaniu puszczały na wodę, uplecione ze świeżych kwiatów i ziół, wianki. Wyłowienie wianka przez kawalera wróżyło szybkie zamążpójcie, jeśli wianek zatonął panna nie miała szans na męża. Ze świętem najkrótszej nocy związana jest także legenda o kwiacie paproci. Według słowiańskich wierzeń paproć miała zakwitać raz w roku w tę właśnie noc. Kto znalazł kwiat paproci mógł cieszyć się nadchodzącym szczęściem i bogactwem. Legenda o kwiacie paproci obecna jest w podaniach słowiańskich ale także w francuskich, niemieckich i skandynawskich.

Jak obchodzono Wianki w Polsce w poprzednich latach (Archiwum) Pokaż/Ukryj

Wianki 2016 - Program imprez w wybranych miastach

Warszawa - Wianki 2016

Impreza Wianki 2016 w Warszawie odbędzie się w dniu 25 czerwca (sobota) jak co roku na Podzamczu. Świąteczny piknik rozpocznie się już o godzinie 14 i potrwa do północy.
Kto wystąpi na Wiankach 2016 w Warszawie: Koncerty: Zbigniew Wodecki z zespołem Mitch & Mitch, Lao Che, Kamp!,Mrozu. Koncerty zakończy DJ Zaks i pokaz ognii sztucznych. Wstęp na wszystkie koncerty jest bezpłatny. Imprezę organiuzuje stołeczna Estrada, więcej szczegółów można znaleźć tu: www.estrada.com.pl/14_wianki_nad_wisla



Kraków - Wianki 2016

Wianki 2016 w Krakowie odbędą się, podobnie jak w Warszawie, w dniu 20 czerwca (sobota). Koncerty Nocy Świętojańskiej odbywać się będą w różnych miejscach miasta. A oto dokładny program Wianków 2016 w Krakowie:

Rynek Główny - Scena Międzypokoleniowa

  • 16:00 - 17:00: Koncert dla dzieci Jerza Igora
  • 17:30 - 18:30: Warszawskie Combo Taneczne
  • 19:00 - 20:00: Stanisława Celińska i zespół Macieja Muraszko
  • 21:00 - 22:00: Grzegorz Turnau wraz z Sinfonietta Cracovia
  • 23:00 - 02:00: Unsound Silent Disco
Mały Rynek - Scena Hard Rock Cafe
  • 15:45 - 16:15: Zespół HLA
  • 16:30 - 17:15: Santa Barbara
  • 17:30 - 18:15: The Dumplings
  • 18:30 - 19:15: Natalia Przybysz
  • 19:30 - 20:15: Fisz Emade Tworzywo
  • 20:30 - 21:30: Dawid Podsiadło
Pl. Szczepański - Scena Krakowska
  • 16:00 - 16:45: Duch
  • 17:00 - 17:45: Gadabit
  • 18:00 - 18:45: Sokół Orkestar
  • 19:00 - 18:45: Bester Quartet
  • 20:00 - 21:00: Świetliki
Powiśle 11 - Scena Spragnieni Lata
  • 19:30 - 20:10: Krzysztof Zalewski Solo Act
  • 20:20 - 21:00: Maja Koman
  • 21:10 - 22:10: Spragnieni Lata w Projekcie Biały Album
Więcej szczegółów na temat wianków w Krakowie można znaleźć na stronie www.wianki.krakow.pl



Wianki 2015

Warszawa

Wianki 2015 w Warszawie odbędą 20 czerwca (sobota) na Podzamczu.
Kto wystąpi na Wiankach 2015 w Warszawie: Wystąpią: The Charlatans (UK), Maciej Maleńczuk i Psychodancing, GrubSon, Soul Service & Break da Funk, Rebeka, Janek Młynarski i Warszawskie Combo Taneczne. Wstęp na wszystkie koncerty jest bezpłatny.



Kraków

Wianki 2015 w Krakowie odbędą się 20 czerwca (sobota). Wiankowe koncerty odbywać się będą w różnych miejscach miasta, i tak:
W HardRockCafe Kraków zagrają: Monika Brodka, Muchy, Pustki, Król, Krzysztof Zalewski, Bad Light District, Kaseciarz.
Na placu Szczepańskim: Pod Budą, Capella Cracoviensis, Sinfonietta Cracovia, Craig Leon, Art Color Ballet, WATAHA The Slavic Drummers, Strojone.
Koncerty na Małym Rynku: Hamernik, Paulina Bisztyga, Cracovia Danza, Qirim, Usein Bekirov Trio, Sokół Orkestar z Mają Sikorowską.



Wianki 2015 w Gdyni

Czas: 20 czerwca, w godzinach 12:00-02:00. Miejsce: Plaża Gdynia Śródmieście. Wystąpią: BURAKA SOM SISTEMA (Portugalia), VOO VOO, KIM NOWAK.



Wianki 2013
Warszawa - Wianki 2013 w Warszawie odbędą 22 czerwca (sobota) na Podzamczu. Program Wianków 2013 w Warszawie: Melka Kotulek (20:00 - 20:30), New Young Pony Club (20:45 - 21:30), Loreen (21:40 - 22:30), The Pink Floyd UK (22:45 - 23:45)
Kraków - Wianki 2013 w Krakowie rozpoczną się już w piątek 21 czerwca i potrwają przez 3 dni. Na scenie nad Wisłą, ustawioną przy ul. Powiśle 11 wystąpią m.in.: Nigel Kennedy, zespół Kroke, Czerwono-Czarni, Marcin Masecki, Piotr Orzechowski, Grażyna Łobaszewska, Krystyna Prońko, Orkiestra i Chór Filharmonii im. Karola Szymanowskiego w Krakowie, Capella Cracoviensis.

    Wianki 2012
  • Warszawa - Impreza odbyła się na Podzamczu w sobotę 23 czerwca. Kto zagrał w Warszawie? - Koncerty: Katie Melua, Myslovitz, Wilki, L.U.C, Edyta Górniak, Liber. Transmisja: Telewizja Polska i Radio ZET.
  • Kraków - Impreza się nie odbyła
    Wianki 2011
  • Wianki 2011 w Krakowie - Kiedy: 25 czerwca 2011, Miejsce: Bulwary Wiślane, Wystąpią: Sofa, Pablopavo, The Poise Rite, Marika, Wyclef Jean
  • Wianki 2011 Warszawa Kiedy: 25 czerwca 2011, Miejsce: Podzamcze, Wystąpią: Kelis, Sunrise, Wilki, Monika Brodka
Wianki 2010

Wianki 2010 w Warszawie - impreza odbędzie się w dniu 19 czerwca (sobota). Ze względu na tegoroczną powódź, odbędzie się ona nietypowo - nie nad Wisłą ale na Placu Defilad. W 2010 roku mają zagrać: Muniek, Fun Lovin' Criminals i Europe.

Z ostatniej chwili - Impreza wiankowa w Warszawie rozpoczyna się w sobotę 19 czerwca o godzinie 20:00 na Pl. Defilad. Program koncertów: zagrają Muniek Staszczyk, Europe i Kosheen. Nie wystąpi niestety zapowiadany wcześniej Fun Lovin Criminals. Podczas imprezy zbierane będą datki na pomoc dla powodzian.

Wianki 2010 Kraków (26-06-2010) - również w Krakowie plany obchodów Nocy Świętojańskiej ulagają zmianie. Na razie nie mamy jeszcze dokładnych informacji na temat owych zmian. Na imprezie miały się odbyć koncerty: Brainstorm, Kosheen, Biff, PIN. Miał zagrać także Maciej Maleńczuk z Psychodancing.

Z ostatniej chwili:Z powodu złego stanu Bulwarów Wiślanych po powodzi, organizatorzy wianków w Krakowie są zmuszeni do odwołania koncertów gwiazd. Pomimo problemów Jarmark Świętojański odbędzie się. Będzie on trwał od środy (23 czerwca) do niedzieli (27 czerwca). Miejsce: Bulwar Czerwiński.

Wianki 2010 Wrocław (19-06-2010) - według planów we Wrocławiu wystąpią: Funky Carnivale, Cover Band, Sakra, Etnoholic. Start godzina 15:00, miejsce: Klub Formaty

Wianki 2009

Wianki 2009 w Krakowie odbywają się od piątku (19 czerwca) do niedzieli (21 czerwca) w ramach Jarmarku Świętojańskiego. Pierwszego dnia na ekranach obejrzeć będzie można koncerty z lat poprzednich, odbędzie się także profesjonalny kurs plecenia wianków organizowany przez studio florystyczne. W sobotę (20 czerwca) odbędzie się seria koncertów zakończona pokazem sztucznych ognii. Wystąpią: The Poise Rite (godzina 18:00), Wilki (18:40), Vavamuffin(19:35), Patrycja Markowska (20:35). Koncerty zakończy Lenny Kravitz (22:00). Przez cały dzień w sobotę i niedzielę, w ramach Jarmarku Świtojańskiego, odbywać się będą gry i zabawy dla dzieci - m.in. spotkania z legendą pt. "Czytamy legendy".

W ramach obchodów Nocy Świętojańskiej Warszawa przygotowała piknik rodzinny, na którym swoją kulturę, kuchnię, zwyczaje i zabawy prezentować będą państwa europejskie. O godzinie 20:00 na Podzamczu rozpoczną się koncerty. Wystąpią: Maciej Maleńczuk z projektem „Psychodancing” (20:00 - 20:40), Matt Pokora (20:55 - 21:50) i Reamonn (22:10 - 23:15). Imprezę zakończy piętnastominutowy pokaz sztucznych ognii (około godziny 23:30), do którego oprawę muzyczną skomponował Leszek Możdżer. Wianki 2008
W najkrótszą noc roku, w całej Polsce, organizowane są huczne imprezy. Największe z nich organizują Warszawa i Kraków.

Wianki 2008 w Krakowie odbędą się 21 czerwca na bulwarach wiślanych. Gwiazdą wieczoru będzie angielski zespół grający muzykę z pogranicza funk, pop i acid jazzu Jamiroquai. Obok Jamiroquai wystąpią polscy wykonawcy: Andrzej Smolik, Bisquit, Novika, Loco Star, Mosqitoo, June. Krakowskie Wianki 2008 (przynajmniej ich oficjalna część) zakończą się oczywiście pokazem sztucznych ogni.

Wiankowa Impreza w Warszawie będzie w tym roku gościć gwiazdę na miarę Jamiroquai - LEVEL 42. Program Imprezy organizowanej 21 czerwca przez Stołeczną Estradę jest następujący:
13.00 - 19.00 Festyn Świętojański na Podzamczu.

20.00 - 23.30 Koncert Galowy WIANKI 2008 na Podzamczu, występują:
20.00 - 21.30 Zespół T.LOVE
21.30 - 22.15 KAYAH z zespołem
22.20 - 23.30 Zespół LEVEL 42

23.30 - 23.45 Koncert ROCK LOVES CHOPIN (Bulwary nad Wisłą), wystąpią:
Janusz Olejniczak, Jan Borysewicz, Anna Serafińska, Radek Chwieralski, Wojciech Pilichowski, Tim Flavio, Szczepan Walczak, Tomasz Mądzielewski.

23.45 - 24.00 Pokaz sztucznych ognii (Barki na Wiśle)

Wianki 2008 Wrocław
W nocy z 21 na 22 czerwca w godzinach 20:30 - 0:30 w Parku Staromiejskim przy Teatrze Lalek odbędzie się festyn, na którym zagrają: PINNAWELA (projekt Pauliny Przybysz z Sistars), KARIMSKI CLUB oraz SOUNDS GRAPE. W programie festynu jest także rzucanie wianków na wodę i poszukiwanie kwiatu paproci.
Informacje Dodatkowe
Wianki/Noc Świętojańska wypada co roku w tym samym dniu - 23 czerwca

Zobacz, w jakim dniu tygodnia wypada Wianki/Noc Świętojańska w latach 2019-2029
RokDzień
2019Niedziela
2020Wtorek
2021Środa
2022Czwartek
2023Piątek
2024Niedziela
2025Poniedziałek
2026Wtorek
2027Środa
2028Piątek
2029Sobota
W ten sam dzień, w którym obchodzimy Wianki/Noc Świętojańska, w 2024 wypada także:Zobacz wiecej na temat dnia 23 czerwca (imieniny, święta, faza księżyca, długość dnia, wschód i zachód słońca, ...)
Zbliżają się popularne imieniny:
Klaudii20 marcaJuż jutro!
🎁
Prezenty na DZIEŃ MAMY!
Podpowiadamy Pomysły